Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej • Piątek [12.02.2010, 08:39:53] • Kamień Pomorski
Historia kamieńskiej mleczarni

fot. Stanisław Kolasiński
Młodzi ludzie idąc do sklepu i sięgając po słodkie mleko w tubie nie mają pojęcia, że ten przepyszny słodki produkt miał swój początek właśnie w Kamieniu Pomorskim. Dziś postaramy się przybliżyć historię kamieńskiej mleczarni która funkcjonowała od 1945 do 2003 roku. Zachęcamy jednocześnie do obejrzenia archiwalnych i unikalnych zdjęć w dziale fotogaleria.
Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska powstała na bazie poniemieckiego zakładu założonego w 1895 r. Gmach przy obecnej ul. Dziwnowskiej 11, w kolejnych latach rozbudowywany, służył jej przez cały okres ponad stuletniej działalności. Po II wojnie światowej spółdzielnia, na skutek częściowego zniszczenia budynku w Kamieniu, wznowiła produkcję w Golczewie.

fot. Andrzej Ryfczyński
Początki kamieńskiego zakładu po 1945 r. łączą się z osobą Mariana Pańczaka, jego twórcy i legendy szczecińskiego mleczarstwa, który obejmując kierownictwo spółdzielni w 1951 r. rozpoczął niebawem produkcję w naszym mieście. Przez dwadzieścia jeden lat zarządzania placówką uczynił z niej jeden z czołowych zakładów mleczarskich w kraju, którego wyroby znane były w całej Polsce.

Marian Pańczak legenda szczecińskiego mleczarstwa( fot. Stanisław Kolasiński
)
Najsłynniejszym z nich było niewątpliwie zagęszczone mleko w tubie, którego produkcję rozpoczęto w pierwszej połowie lat 60. XX w. i które do lat 90. kamieński zakład wytwarzał jako jedyny w kraju.

fot. Stanisław Kolasiński
Z OSM wiąże się także produkcja sera pleśniowego „Rokpol”. O tym, iż wyroby z Kamienia spotykały się z uznaniem świadczył znak jakości dla wytwarzanej tu śmietany przyznany w 1970 r. Znak ten mleczarnia otrzymała jako pierwsza w Polsce.

fot. Grzegorz Kurka
W kolejnych latach zakład zwiększał produkcję wprowadzając na rynek nowe artykuły. Ostatecznie jednak podzielił los wielu mleczarni zostając w 2003 r. postawionym w stan likwidacji. O OSM przypomina dziś mozaika na jednym z budynków znajdującym się na jej terenie. Wielu mieszkańców pamięta zapewne przyzakładowy kiosk na ówczesnej Armii Czerwonej, latarnię przy amfiteatrze i sklep z nabiałem na Starym Mieście, w których można było nabyć produkty OSM, w tym oczywiście i mleko w tubie, o którym zwłaszcza w Kamieniu będziemy pamiętać.
Oj pamiętam jak byłam na zwiedzaniu z moją szkołą tej mleczarni chyba w 3kl podstawówki ponad 25lat temu!Dostaliśmy po tym słynnym mleczku!A pamiętacie cysterny które jeździły po wioskach po mleko?
A może ktoś pamięta kto był likwidatorem OSM Kamień Pomorski ??
Mam 24 lata i doskonale pamietam to mleko w tubie. Bylam wrecz uzalezniona od niego i to jeszcze wtedy kosztowalo ok 2zl. teraz jest beznadziejna podroba tego mleczka ktorego nie da sie juz pic! no coz, wielki zal.
i ja pamietam te mleko w tubie szczegolnie kakaowe w żółtym unikalnym opakowaniu mniam pycha , a to ze te mleko powstało w ikamieniu to wiem bo uswiadomiła mnie kiedys moja pani od religi na lekcji juz dawno pamietam i pozdrawiam panią Stefańską dużo zdrowia zycze, a i jeszcze dodam ze mielismy swietne serki waniliowe pycha , żałowac mamy czego bo to była nasza duma miasta lecz ktos zaniechał i mamy sklep meblowy, a cała młodziez niech załuje ze niepamieta lub niezaznało smaku mleka w tubie, wielka szkoda
ach te wspomnienia są bardzo ważne, tak trzymać
Do autorów tekstu, młodzi ludzie mają pojęcie o tym że mleczko w tubie wynaleziono w ikamieniu ;P
a sklepik przy mleczarni pamiętacie
Ja pamiętam z mleczarni lody kawowe w wafelku i na patyku, teraz takich już nigdzie nie robią niestety :(((
Kierownik techniczny p. Wegner w latach 60-tych przeszedł z Kamienia do Wolina na szefa tamtejszej mleczarni. OSM Kamień posiadała mniejsze zakłady mleczarskie w Golczewie i Stuchowie. Tam też produkowano śmietanę, sery i kazeinę.
ja chce mleczarnie!
pięka historia! prosimy o więcej takich! ie tylko o Kamieniu, ale także o Wolinie i inych małych wsiach
W Wolinie również była mleczarnia również kawał dobrej historii teraz to już nie ma nic wszystko sztuczne i obce..
Kawał kamieńskiej historii. Tacy ludzie z OSM, jak prezes Pańczak, Pałatyński, Jankowski, Zalewski, Wegner, Romanowski, Sygit i wielu innych rozwijali ten zakład. W latach sześćdziesiątych - siedemdziesiątych OSM była wizytówką i znakiem firmowym Kamienia. Ilu rodzinom mleczarnia zapewniała utrzymanie. OSM nie tylko produkowała, ale była również organizatorem wielu imprez kulturalnych. A te słynne zjazdy za kadencji p. M. Pańczaka. Niestety, rozwalono wszystko. Obecna władza nie dorasta do pięt tamtym ofiarnym ludziom.
Ja chce mleko w tubie z kamieńskiej mleczarni;-((((, żałujcie małolaty że go już nie spróbujecie bo te mleczka co są teraz w sklepach to sam cukier-powinni je nazywać cukier w tubie i nigdy nie dorównają w smaku naszemu kamieńskiemu
Przeż ZŁY zarząd padła mleczarnia, nadinterpretacje unijnych przepisów, dożenie do likwidacji, przepadły rolników udziały zostały tylko wspomnienia bo nawet zobaczyć na tym terenie krowe to graniczy z cudem. Do tego wszystkiego doprowadzili tam pracujący ludzie nie umieli się znaleść w nowych czasach i nie umieli docenić tego co mieli i na tej bazie zrobić pieniądze ich celem była likwidacja i to zrobili. Teraz tak dużego mleczarskiego zakładu na tym terenie nie jest w stanie stworzyć nikt. To jest to samo co z Kamieńskim Domem Kultury po latach. TYLKO WSPOMNIEŃ CZAR.