POGODA

Reklama

Wydarzenia

ikamien.pl • Sobota [16.09.2023, 09:15:59] • Szczecin

Sowieci do domu!

Sowieci do domu!

fot. Piotr Onichimowski( fot. Organizator )

Zapraszamy w poniedziałek, 25 września 2023 r., o godz. 17.00, do Muzeum Narodowego w Szczecinie – Centrum Dialogu Przełomy na debatę pt. „Sowieci do domu!”. Pretekstem do spotkania będzie 40. rocznica wycofania z Polski wojsk sowieckich, stacjonujących w naszym kraju od końca drugiej wojny światowej. Swój udział zapowiedzieli: Leszek Smykowski, Marek Tałasiewicz, Ryszard Techman i Ewaryst Waligórski.

Do 1955 r. status prawny wojsk sowieckich w Polsce – Północnej Grupy Wojsk był nieuregulowany. Sytuacja zmieniła się z chwilą powstania Układu Warszawskiego i utworzenia Zjednoczonego Dowództwa Sił Zbrojnych państw, które były stronami Układu. Teoretycznie jednostki sowieckie miały być wykorzystywane do obrony wzajemnej, praktycznie używane były jako straszak podczas przełomów społeczno-politycznych np. w październiku 1956 r. czy kilka miesięcy przed wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego.

O wycofaniu wojsk sowieckich z Polski zaczął rozmawiać rząd Tadeusza Mazowieckiego już jesienią 1989 r. Podpisanie układu w tej sprawie było warunkiem udzielenia zgody przez Polskę na wycofanie przez jej terytorium wojsk sowieckich z NRD. Na przełomie 1989 i 1990 r. w Polsce stacjonowało ponad 53 tys. sowieckich żołnierzy, było też około 40 tys. członków ich rodzin oraz kilka tysięcy administracji obsługującej PGW. Oficjalne wycofywanie jednostek zaczęło się w kwietniu 1991 r. W trakcie pożegnania wyjeżdżających z Bornego Sulinowa wystąpił dowódca PGW gen. Wiktor Dubynin i ujawnił, że na terenie Polski Sowieci dysponowali bronią jądrową.

Pełen pakiet porozumień, dotyczący wycofania wojsk, podpisał rząd Jana Olszewskiego w maju 1992 r. Pół roku później Polskę opuściła ostatnia jednostka bojowa, były to kutry torpedowe stacjonujące w Świnoujściu. Ostatnia jednostka łączności wyjechała z terytorium RP jesienią 1993 r. Symbolicznie – 17 września 1993 r., w 54. rocznicę ataku ZSRS na Polskę, Lech Wałęsa przyjął w Belwederze grupę wyższych stopniem sowieckich wojskowych, którzy kilka godzin później opuścili Polskę na zawsze.

Leszek Smykowski, współzałożyciel Niezależnego Zrzeszenia Studentów w Akademii Rolniczej w Szczecinie, działacz Konfederacji Polski Niepodległej, kolporter prasy niezależnej w czasie stanu wojennego, organizator spotkań samokształceniowych z zakresu historii najnowszej. Poseł na Sejm drugiej kadencji, organizator demonstracji przeciwko stacjonowaniu w Polsce wojsk sowieckich – petycję w tej sprawie z zebranymi podpisami wręczył sowieckiemu konsulowi w Szczecinie.

Marek Tałasiewicz współzałożyciel NSZZ „Solidarność” na Politechnice Szczecińskiej, redaktor i wydawca prasy nielegalnej w województwie szczecińskim, członek Rady Obywatelskiego Komitetu Porozumiewawczego Ziemi Szczecińskiej. Wojewoda szczeciński i zachodniopomorski.

Ewaryst Waligórski, współpracownik Ruchu Praw Człowieka i Obywatela a także warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, delegat na I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”, internowany w stanie wojennym. Po 1989 r. wiceminister, a potem minister transportu w rządach Tadeusza Mazowieckiego, Jana Krzysztofa Bieleckiego i Jana Olszewskiego. Członek ministerialnego zespołu, prowadzącego negocjacje o wycofaniu wojsk sowieckich i rosyjskich z Polski.

Ryszard Techman, historyk, archiwista do 2022 r. dyrektor Centralnego Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie. Autor kilkudziesięciu publikacji z zakresu administracji, gospodarki morskiej, dziejów archiwów i archiwaliów oraz polityki zagranicznej po drugiej wojnie światowej. Autor kompleksowego opracowania pt. „Armia radziecka w gospodarce morskiej Pomorza Zachodniego w latach 1945–1956”.

Daniel Źródlewski
rzecznik prasowy
Muzeum Narodowe w Szczecinie


komentarzy: 0, skomentuj, drukuj, udostępnij

Twoim Zdaniem

Dodaj Komentarz

Dodając komentarz akceptujesz
Regulamin oraz Politykę prywatności.

Zauważyłeś błąd lub komentarz niezgodny z regulaminem?
 
■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@ikamien.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Zrobiłeś zdjęcie lub film? Wyślij do nas! kontakt@ikamien.pl ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@ikamien.pl ■ Zrobiłeś zdjęcie lub film? Wyślij do nas! kontakt@ikamien.pl ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@ikamien.pl ■ Zrobiłeś zdjęcie lub film? Wyślij do nas! kontakt@ikamien.pl ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@ikamien.pl ■ Zrobiłeś zdjęcie lub film? Wyślij do nas! kontakt@ikamien.pl
■ Silny wiatr, burze i deszcz. Ostrzeżenie meteorologiczne dla mieszkańców Świnoujścia i okolic Zgodnie z prognozami Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW), w dniach 16 i 17 września 2025 roku na terenie Świnoujścia oraz pobliskich powiatów spodziewane są gwałtowne zjawiska atmosferyczne, które mogą poważnie wpłynąć na życie mieszkańców. Silny wiatr, obfite opady deszczu oraz burze mogą stanowić zagrożenie, dlatego apelujemy o szczególną czujność i przygotowanie na nadchodzące trudne warunki pogodowe ■ 17 września przerwa w dostawie wody w Kamieniu Pomorskim i na wyspie Chrząszczewskiej Mieszkańcy Kamienia Pomorskiego oraz wyspy Chrząszczewskiej muszą przygotować się na kilkugodzinną przerwę w dostawie wody. Jak poinformowała firma DERYLAK-BUD, prowadząca przebudowę ulicy Orzeszkowej w Kamieniu Pomorskim, wyłączenie wody jest konieczne ze względu na prace na sieci wodociągowej. Woda zostanie odcięta w środę, 17 września, w godzinach od 8:00 do 12:00. Wyłączenie obejmie ul. Orzeszkowej – od skrzyżowania z ul. Reja aż do mostu (całe osiedle), a także wszystkie miejscowości położone na wyspie Chrząszczewskiej. Firma przeprasza za utrudnienia i apeluje do mieszkańców o wcześniejsze zabezpieczenie niezbędnej ilości wody na czas przerwy ■