Zapomniany stary cmentarz w Lubinie, pod Międzyzdrojami, znajduje się w pobliżu remizy strażackiej. Miejsce to kryje w sobie wiele tajemnic. Starsi mieszkańcy opowiadają, że od I wojny światowej nie prowadzono tam pochówków. Natomiast dawniej przez wiele lat dzieci ze szkoły porządkowały na nim groby i zapalały świeczki.

Teraz jest inaczej. Cmentarz zdewastowano. Większość grobów miała metalowe krzyże. Niestety, wszystko, co było z metalu, skradziono i prawdopodobnie sprzedano na złom. Metalowe krzyże, ogrodzenia, nawet bramę i furtki. Niektóre elementy musiały być przytwierdzone silniej. Dla złodziei nie było to problemem. Wyrwano je lub palnikami wycięto.

Gmina kilkakrotnie porządkowała ten cmentarz. W zasadzie nie jest źle. Miejsce jest teraz ptasim rajem. Ptasie śpiewy słychać w koronach starych drzew. Można przyjść tutaj na spacer. Jednak szeroka droga do cmentarza w ostatnim okresie zarosła krzewami, głównie kolczastą tarniną. Przydałoby się uporządkować drogę gruntową, którą mieszkańcy chodzą na spacery i Cmentarz Komunalny przy ulicy Dobrej. Postawić tutaj planszę informacyjną.

Historia tego miejsca jest ciekawa i okrutna. To tutaj grzebano całe rodziny z okolicy podczas pandemii „hiszpanki”, która w latach 1918-1920 zaatakowała cały świat. Z zapisów historycznych możemy dowiedzieć się, że na hiszpankę na całym świecie zmarło od 25 do 100 milionów ludzi.

W Internecie można znaleźć przedruki z prasy z tamtego czasu. I tak dziennikarz krakowskiego „Głosu Narodu” z 22 października 1918 r. pisał: ”stolarze po wsiach i miasteczkach nie robią nic innego, tylko trumny. Choroba tak wycieńcza ludność, że staje się na długi czas niezdolną do pracy. Cierpi na tym ogromnie gospodarka na roli. Nie kopie się ziemniaków, które wkrótce zaczną gnić, nie uprawia się roli pod zasiew oziminy. Wszyscy czekali bezsilni kiedy skończy się umieralność. Bydło i trzodę wypuszczono z gospodarstw, bo nie ma kto obrządzić...” Lekarze na całym świecie czuli się bezradni.

To właśnie dlatego część grobów na cmentarzu w Lubinie ma olbrzymie rozmiary. Chowano w nich całe rodziny. Były też pochówki osobne. Jednak ich liczba poraża. Od strony wschodniej leżą dzieci. Dużo dzieci. Od zachodniej – dorośli. Pochówki w wielu przypadkach były robione na koszt administracji centralnej. Dlatego większość metalowych części nagrobków prawdopodobnie wykonano w hucie Szczecin.

Teren dokoła cmentarza jest przepiękny. Niedaleko znajduje się wzgórze widokowe Zielonka. Sam cmentarz nie wymaga większych prac. Jest małym parkiem. Warto się tam wybrać na spacer, jeśli szuka się spokoju i odpoczynku.

Jedna tylko uwaga: warto przeprowadzić prace porządkowe i udrożnić często uczęszczaną, ale zarośniętą drogę, prowadząca na cmentarz. Droga ma uzbrojenie. Widać na niej prawie nowe studzienki kanalizacyjne.

Andrzej Ryfczyński

źródło: www.ikamien.pl