Wojska 1. Frontu Białoruskiego 21 stycznia 1945 roku pod Czarnkowem wkroczyły po raz pierwszy na ziemie pomorskie. Od tej chwili wojska niemieckie były bardzo zdeterminowani, bowiem teraz walczyli już o własne rodziny, o własną ziemię.

Kamień, Ziemia Kamieńska miała być broniona w ramach Obszaru Obronnego Świnoujście. Dowódcą obszaru twierdzy Świnoujście był Kpt. zur See Hans Rieve. Podlegały mu też nowo wystawione jednostki. Wystawione na Wyspie Wolin trzy forteczne pułki alarmowe podlegały rozkazom Panzer-Obersta Schmida (również Brygadzie Schmid) ze stanowiskiem dowodzenia w Kołczewie. 18 stycznia 1945 roku głównodowodzący Kriegsmarine Großadmiral Dönitz wysunął propozycję wydzielenia 3000 ludzi do przeszkolenia jako pułk piechoty marynarki, który w ciągu dni i tygodni rozwinął się do 3. Dywizji Piechoty Morskiej.

28 stycznia 1945 roku ogłoszony został alarm dla wybrzeża, na wyspach Uznam i Wolin wystawiono pięć fortecznych pułków alarmowych ze szkół marynarki wojennej w rejonie Świnoujścia i 6. Szkoły Łączności Lotniczej z Dziwnowa jak również urlopowiczów z Finlandii i Kurlandii, których zebrano w Świnoujściu w drodze powrotnej.
13 lutego 1945 roku nastąpił pomyłkowy alarm dla obszaru twierdzy Świnoujście, bowiem w meldunku dalekopisowym zameldowano radzieckie szpice pancerne pod „Kamieniem”. Jak się okazało, nie chodziło o miasto Kamień nad Dziwną, a miejscowość o podobnym brzmieniu nazwy na południe od Chojnic w Prusach Zachodnich na granicy pomorsko-zachodniopruskiej. Wraz z postawieniem w stan alarmu 28 stycznia 1945 roku nowo zebrane jednostki przesunięto na przewidziane planem linie obronne na froncie dziwnowskim, na Wyspie Wolin i tam postawiono im zadanie rozbudowy stanowisk dla piechoty i zapór przeciwpancernych. Na stałym lądzie punkt oporu Kamień i przesmyk pomiędzy Dziwnowem Górnym i Dziwnówkiem miały być przygotowane do obrony. Ponadto południowy brzeg Wyspy Chrząszczewskiej (naprzeciwko Połchowa) przystosowano do obrony budując stanowiska strzeleckie i dla broni maszynowej.

- Od połowy lutego 1945 roku były oznaki zbliżającego się do Kamienia frontu. Słychać było – szczególnie nocą – odgłosy artylerii, nad miastem pojawiały się samoloty. Latały tak wysoko, że nie można było rozpoznać czy to nasze (niemieckie) czy wrogów. Przez miasto maszerowały kolumny wojska i pojazdów wojskowych – wspominała przed laty była mieszkanka Kamienia.
Nowa linia obrony na stałym lądzie przebiegała od miejsca pod Skoszewem począwszy przez Koniewo, Wiejkowo, jezioro Troszyn, jezioro Piaski, strumyki Grzybnica (Dramino/Rozwarowo/Dusin), Skarchówka, Dusinka, i stamtąd do Zatoki Cichej Zalewu Kamieńskiego.

Następnie był już istniejący punkt oporu Kamień i nowo przygotowywany przyczółek przed Dziwnówkiem. Poza punktem umocnionym Kamień na stałym lądzie (pomijając te na przesmyku dziwnowskim) do tego czasu nie przygotowano żadnych pozycji. Musiały być one w pośpiechu wykopane przez same walczące oddziały.

Marian Klasik
Mapy i szkice z archiwum autora
1. Kamieńska Gazeta Powiatowa
2. Pozycje obronne w Kamieniu
3. Mapa ataku na powiat kamieński
4. Niemiecka łódź patrolowa na Dziwnie
5. Pozycje obronne w Dziwnowie