ikamien.pl • Sobota [12.02.2011, 10:12:37] • Kamień Pomorski
Kolej żelazna w powiecie kamieńskim
Stacja Kamień Pomorski Port( fot. archiwum autora
)
Kiedy 29 września w 1825 roku w Anglii zbudowano pierwszą na świecie linię kolejową ze Stockton-on-Tees do Darlington obsługiwaną przez parowozy, to na terenie powiatu kamieńskiego ludzie podróżowali zazwyczaj pieszo. Jeśli już zaistniała potrzeba dalszej podróży - co zdarzało się raczej rzadko – przemieszczano się za pomocą pocztowych dyliżansów konnych.
Wkrótce wszystko miało się zmienić, Europę zaczęła pokrywać sieć linii kolejowych. W 1832 roku przyszła pora na Pomorze. Właśnie w tym roku w Berlinie powołano prywatne Towarzystwo Budowy Kolei Żelaznej Berlin – Szczecin (Berlin-Stettiner Eisenbahn-Gesellschaft) przekształcone później w Szczecińską Dyrekcję Kolei Żelaznej z siedzibą w Szczecinie.
Kamień Pomorski - dworzec od strony peronów( fot. archiwum autora
)
Budowę linii kolejowej Berlin – Szczecin rozpoczęto od budowy odcinka Berlin - Eberswalde o długości 22,55 km, który oddano do użytku 30 lipca 1842 roku, następny odcinek Eberswalde – Angermünde (25,43 km) 15 listopada tego samego roku.
Dla potrzeb nowej linii w Berlinie wybudowano czołowy Dworzec Szczeciński (Stettiner Bahnhof).
Odcinek Angermünde – Tantow – Gumieńce (Scheune) – Szczecin (Stettin) o długości 63,74 km ukończono 15 sierpnia 1843 roku, dwa lata później kolej dociera do Szczecina Dąbia (Altdamm). Wtedy wydawać się mogło, że lada moment lokomotywy zagwiżdżą w Kamieniu. Na to jednak przyszło jeszcze czekać prawie pół wieku. Wcześniej, bo 15 maja 1876 roku kolej dotarła od strony Pasewalku, Ducherow i Karnim do Świnoujścia, powstaje Dworzec Główny oraz Świnoujście Port.
Lokomotywa w Gostyniu.( fot. archiwum autora
)
W 1878 roku utworzono Wschodnią Królewską Dyrekcję Kolejową w Szczecinie, a następnie Szczecińską Królewską Dyrekcję Kolejową z siedzibą w Szczecinie (Königlichen Eisenbahndirection Stettin). Dekretem z dnia 29 grudnia 1879 roku rząd pruski upaństwowił główne linie kolejowe, pozostałe nadal należą do prywatnych spółek akcyjnych. Mimo upaństwowienia ważniejszych linii kolejowych w dalszym ciągu udzielane są koncesje na budowę kolei prywatnym towarzystwom akcyjnym.
1 stycznia 1882 roku zakończono budowę 65,73 km odcinka Szczecin Dąbie – Goleniów – Nowogard – Płoty.
Wreszcie 15 lipca 1892 roku ukończono 45,93 km odcinek linii kolejowej Goleniów – Łożnica – Wysoka – Wolin i 16,62 km odcinek Wysoka – Kamień Pomorski. 1 lipca 1899 roku ukończono budowę linii Wolin – Międzyzdroje o długości 17,00 km, 1 maja 1900 roku przedłużono tę linię o dalsze 13,84 km do Świnoujścia Wschód by zakończyć ją 1 czerwca 1901 roku stacją Świnoujście Przystań Promowa.
Stacja kolejowa Wysoka( fot. archiwum autora
)
1 lipca 1906 roku zbudowano 1,3 km linię Kamień Pomorski – Kamień Pomorski Port, a 24 grudnia tego roku ukończono budowę linii Kamień Pomorski – Trzebiatów przez Jatki, Gostyniec i Nieczonów o długości 39,01 km. Potem linią tą jeździły m.in. pociągi pospieszne relacji Berlin – Królewiec. Wreszcie w latach 1909-1910 zbudowano linię kolejową Płoty – Golczewo – Wysoka.
Oprócz kolei normalnotorowej powiat kamieński oplatała także sieć kolei wąskotorowej, o różnym rozstawie szyn. W sierpniu 1901 roku uruchomiono linię kolejową wąskotorową (1000 mm) Gryfice – Golczewo, a październiku 1903 roku przedłużono ją z Golczewa do Stepnicy. 7 października 1905 roku uruchomiono linię wąskotorową (1000 mm) Golczewo – Śniatowo.
Stacja kolejowa Jatki w 1906 roku.( fot. archiwum autora
)
Dziś wiele linii kolejowych nie istnieje, w większości zniszczone zostały budynki stacyjne i infrastruktura kolejowa. Zaraz po drugiej wojnie światowej rozebrano linię kolejową Kamień Pomorski – Trzebiatów. Pierwsza została zamknięta i rozebrana linia wąskotorowa z Czarnogłowów do Rokity. Do 1969 roku zamknięto linię Golczewo Wąsk. – Śniatowo. W 1977 roku zawieszono przewozy pasażerskie na odcinku Łoźnica Wąsk. – Stepnica. Jeszcze w 1996 roku przejezdny był odcinek wąskotorowy Gryfice – Golczewo – Łożnica – Stepnica.
W 1992 roku zlikwidowano przewozy pasażerskie i towarowe na linii normalnotorowej Wysoka Kamieńska – Golczewo – Płoty.
No właśnie, Panie Marianie, fajnie czyta się o historii lokalnej. Więcej tego! napisze Pan coś o działaniach SB i UB Ttu na naszej kamieńskiej ziemi! to jest tez nasza historia, a pańska w szczególnosci. i coś o swoich ziomkach z mniejszości niemieckiej prosze. SERDECZNE DZIEKI PANIE MARIANIE ;-)
tak pieknie bylo w ikamieniu.panie burmistrzu!!
Panie marianie, niech napisze Pan coś o działaniach lokalnej SB i UB w czasach PRL! Jak Pan to wtedy widział? to też jest nasza historia.
Panie Marianie, a może napisze Pan wreszcie o swojej historii? Zachęcam pana. Coś o Pana pracy, doświadczeniu, o działalności społecznej i obywatelskiej, o mniejszości niemieckiej, o Śląsku. ma Pan całkiem bogaty życiorys. Pozdrawiam:)
linię kamień Trzebiatów nie trzeba było zamykać gdyż ruskie rozebrali tory i wywieźli do siebie a dworzec kolejowy w Kamieniu wysadzili i to cała prawda. .utrwalacze władzy ludowej wiedzą jak to było tylko siedzą cicho bo im pomagali w zdobyczach wojennych..
Do Sławomira, nie znasz realiów most przed Jatkami właśnie znikną, na pewno wójt w Świerznie coś o tym wie bo chyba bez zgody władz lokalnych się to nie obyło, jeszcze w zeszłym roku most przed Mokrawicą pochylony na jedną stronę ale był. Ciekaw jestem czy podzielił los tego pierwszego!.Władza nie będzie się takimi duperelami zajmowała.
Linię Kamień - Trzebiatów zamknięto z różnych przyczyn. Pozostały jednak nasypy, które można byłoby zamienić na ścieżki rowerowe stanowiące alternatywę dla coraz bardziej zatłoczonych szos nadmorskich. Wykorzystanie byłych nasypów stworzyłoby cała sieć ścieżek dzięki którym turysta mógłby dotrzeć bezpiecznie do wsi i miasteczek. Być może nasi Rajcy pójdą śladem gminy Goleniów i już niebawem będzie możliwe dotarcie rowerem do Świerzna, Cerkwicy czy Trzebiatowa. pomorski.blogspot.com/search/label/ROWERY maps.google.com/maps/ms?ie=UTF8&hl=pl&msa
=0&msid=200507245751993585695.00049c15df58026f46b7b&
ll=53.773066, 15.213318&spn=1.275849, 2.469177&z=9
Termin Feldbahn określa kolej waskotorową. Czy taka linia istniała między Świerznem, Gostyniem a Pobierowem? Prosiłbym o podanie źródła tej informacji. Kolejki dojazdowe ustawiano najczęściej na krótkich dystansach np. w cegielniach, żwirowniach, torfowniach, ikamieniołomach. .. do przewozu urobku z wyrobiska do zakładu przetwórczego. Podana trasa wydaje się być przydługa na tego typu kolej.
Pan Klasik jest historykiem pasjonatem i bardzo dobrze, że publikuje wiadomości związane z naszym regionem !
pytam sie a przez co mialy byc wydane
te roczniki były wydawane przez pryzmat PZPR
rocznikow bylo cztery edycje
Pan Marian Klasik skoro jest takim historykiem bez wykształcenia to niech opisze swoją historię życiową.
W Kamieniu jest więcej historyków, których byli uczniowie wykładają na Uniwersytecie w Szczecinie. Jeden z nich nawet wydał publikację o Kamieniu wczesnośredniowiecznym. Ponadto mam wiele obserwacji i wiadomości własnych dotyczących ziemi kamieńskiej, ponieważ urodziłem się w Kamieniu krótko po wojnie. Nie pcham się na afisz i do polityki.
Gość • Niedziela [13.02.2011, 23:45]A z iloma PRAWDZIWYMI HISTORYKAMI rozmawiałeś??Co Pan MK może powiedzieć o dawniejszych czasach??Ile z tych publikacji Pana MK potwierdziłeś historycznie??
W którym roczniku jest artykuł Masłowskiego? Pan Marian napisał tyle artykułów i kilka książek. Ma największe osiągnięcia w tym co robi czyli historii Kamienia i największą wiedzę o powiecie, napisał historie powiatu kamieńskiego. Pisze prosto i dla ludzi. Odkrywa historię od najdawniejszych czasów. Mieszka w Kamieniu wiele lat i wie jak się mieszkało w Kamieniu kiedyś ze swej wiedzy historycznej. Jest najlepszy w tym co robi, inni przy nim nie mają szans.
MK - W związku z wątpliwościami dotyczącymi kolei w Gostyniu wyjaśniam: zdjęcie przedstawia jadącą przez Gostyń lokomotywę tzw. kolei polowej - „Feldbahn”. Służyła ona przede wszystkim do przewozu towarów takich jak płody rolne, żwir, piasek itp. pociągi takie poruszały się pomiędzy Świerznem, Gostyniem a Gostyńcem i Pobierowem; Wrzosowem a Dziwnowem i Łukęcinem; Strzeżewem i Sulikowem. Najstarsza linia powstała w 1855 roku i łączyła Wrzosowo z Dziwnowem. Tory o rozstawie 600 mm były przenoszone w miarę potrzeb z miejsca na miejsce. Na zdjęciu lokomotywa Serii 99 zbudowana w Szczecińskiej Fabryce Maszyn Vulkan w 1925 roku. Poruszała się ona z szybkością 25 km/godz. Nie ma to nic wspólnego z linią normalnotorową (1435 mm tj. 4 stopy bryt. 8 i pół cala) przebiegającą w połowie drogi pomiędzy Gostyńcem a Świerznem.
Pan Marian znałazł się w Kamieniu w latach 70 tych, tak że on nie wie jak tu się żyło.
Cenię Pana wiedzę ale z tego co Pan pisze, Panie Marianie to najlepiej jeżeli chodzi o transport kolejowy było za" niemca" i potem za" komuny". Za" komuny" chyba wszystko chodziło co zostało po" niemcu" oprócz kolei do Trzebiatowa. Rozumiem, że państwo za" komuny" dawało na kolej, obniżało ceny lokomotyw skazując tym samym na powolne wymieranie narodu żywionego octem i groszkiem. Nawiasem mówiąc znacie kogoś kto za" komuny" umarł z głodu po tym groszku i occie?
Macie Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kamieńskiej wyjdźcie z jakąś silną, konkretną społeczną inicjatywą;jest tyle pięknych miejsc w Kamieniu a nic" nie trzyma się kupy".W powiecie jesteście postrzegani jako wiecznie skłóceni i nie radzący sobie z wizją miasta mieszkańcy.może należy cieszyć się i z niewielkich sukcesów, wtedy i inni uwierzą że jest u was fajnie.
Patrząc na te stare fotografie to u nas 66 lat po wojnie jest straszne zadupie.Nawet porządnego dworca nie ma.Linie kolejowe zdewastowane i rozkradzione.Drogi w fatalnym stanie, a te betonowe poniemieckie to tej pory się trzymają kupy.Drzewa wycięte w pień.Niszczyć, niszczyć, niszczyć to najlepiej nam wychodzi.
W rocznikach kamieńskich znajdują się m.in. artykuły p. H. Masłowskiego.
Tory do Trzebiatowa rozebrano nie tak zaraz po wojnie. Dwukrotnie na początku lat 50 - tych miałem okazję jechać tą trasą przez Trzebiatów do Kołobrzegu. Tam miałem przesiadkę do Wałcza. Budynek dworcowy w Gostyńcu stoi do dziś. Za miejscowością w kierunku Gostynia pierwsza droga w lewo między szpalerem drzew około 800 m.
Zaczyna się szczekanie! A temat jest" Kolej żelazna w powiecie kamieńskim" Ludzie opamiętajcie się. To jest również nasza histora!!
O ile wiem" Roczniki Kamieńskie" ukazały się trzy, wszystkie dostępne są Bibliotece Publicznej. A co zawierają, to jedynie to jak to niby-komuniści wygrywali w 99, 99 procentach wybory. jak burzyli pałace i kościoły po to tylko by dzwony jeden znany w ikamieniu gość mógł je sprzedawać do tzw. centralnej Polski, za co zresztą po październiku 1956 roku miał sprawę zaś uzyskaną cegłę wywożono na odbudowę Warszawy. po za tym rocznikach prezentowano odznaczonych" utrwalaczy" władzy i pogromców kułaków. I to tyle każdy to może sprawdzić.