Z artykułu możemy się dowiedzieć, że wykopy rozpoczęto w marcu 1975 roku, z użyciem koparki. Wykopaną ziemię wywożono poza miasto na bagna nad Karpiną. Zaznaczono, że wówczas w okolicy znajdowało się kąpielisko miejskie, oraz by mieć na uwadze potencjalne znaleziska i nie podejmować prób pisania o osadzie średniowiecznej w tym miejscu (czyli wywieziona tam ziemia, może zawierać zabytki). W maju w mieście pojawili się badacze szczecińskich pracowni na zlecenie wojewódzkiego konserwatora. To oni wykonali dokumentację i uratowali zabytki. W miarę możliwości, ponieważ w artykule jest mowa, iż tempo prac nie pozwalało na eksplorowanie odcinków wykopu (czyli badania archeologiczne, z użyciem typowych dla tej profesji narzędzi jak szpadel, łopata, szpachelka i pędzel). Co więcej, w przypisach autor artykułu zaznaczył, że pracownicy budowlani w dniu rozpoczęcia prac dokumentacyjnych sypali już znaczny pokład piasku pod ławę fundamentową.

Mimo tak uciążliwych warunków pracy, badacze wyróżnili poziomy osadnicze, a nawet wydzielili budynki (tutaj głównie chodzi o zachowane klepiska i podłogi) i uchwycili przebieg ciągów komunikacyjnych (coś na kształt ścieżek lub nawet ulic). Co ciekawe, jest mowa o umocnieniach obronnych, a jesteśmy zaraz przy ratuszu.

Dla tytułowego talerza, najważniejsza jest wzmianka, że uchwycono go w kontekście udokumentowanych nawarstwień, jest to szalenie ważne. Dla archeologa znalezisko bez kontekstu traci wiele, najcenniejsze jest znalezisko in situ, czyli takie które nie zostało przez nikogo naruszone. Tutaj link: pl.wikipedia.org/wiki/In_situ

Artefakty, które przynosi się do muzeum pozwalają o sobie powiedzieć znacznie mniej, aniżeli takie jakie znaleziono podczas badań. Dlatego odkryty przez pana Sławomira Górkę pochówek wampiryczny jest tak sławny, ponieważ wiemy co było wokół, jak go odnaleziono, w jaki sposób itd.

Wielce czcigodny pan Eugeniusz Cnotliwy, podzielił artykuł na trzy części: warunki znalezienia, opis talerza i analiza znalezisk. Postaram się to dla Państwa streścić, punkt po punkcie.

1. Warunki znalezienia

W trakcie badań wyróżniono dwanaście warstw kulturowych (czym jest warstwa kulturowa? Jest to termin fachowy, tutaj link: pl.wikipedia.org/wiki/Warstwa_kulturowa Talerz znaleziono w warstwie szóstej, określonej jako brązowa glina z beleczkami na spągu (dnie warstwy). Prawdopodobnie ta warstwa była klepiskiem. Talerz znaleziono 2,25 metra pod powierzchnią ziemi (tej po której teraz chodzimy).

2. Opis talerza

Talerz został wytoczony z liściastego drewna. Posiadał płaskie dno i cienkie ścianki (czyli tokarz znał dobrze swoje rzemiosło, tokarki były znane mieszkańcom naszego regionu w średniowieczu). Wnętrze talerza zostało pokryte bogatą polichromią. Na środku talerza znajdowało się kwadratowe pole wypełnione złocistą farbą, odgrodzone od reszty czarną linią. Z każdego z brzegów kwadratu wychodziły barwne pasy, tworzące znak krzyża. W polach między ramionami krzyża namalowano cztery skrzydlate lwy, w fantazyjnych zaczepnych pozach.

Wymiary znaleziska: średnica 24,8 cm; wysokość 5cm; głębokość 4,3cm; średnica dna 9,5 cm; grubość ścianki 0,4 cm, grubość dna 0,6 cm.

W artykule zawarto również opis stanu zachowania: ''drewno mokre, z ubytkami tkanki, malatura z tendencją do łuszczenia się przy minimalnym ubytku wilgoci, silnie uszkodzony z jednej strony''.

Utrzymanie pierwotnej wilgoci przy znaleziskach wykonanych z drewna jest bardzo ważne, inaczej artefakt ulegnie zniszczeniu.

Talerz został wydobyty razem z bryłą mierzy i w mokrym okładzie. Znalezisko przewieziono do Szczecina, a potem do Torunia, gdzie miał zostać poddany konserwacji.

Toruński uniwersytet znany jest w Polsce jako najlepsze miejsce do studiowania archeologii podwodnej i konserwacji znalezisk. Tutaj link:

www.archeologia.umk.pl/

3. Analiza znaleziska
Pan Eugeniusz Cnotliwy wspomniał o niepublikowanym (przynajmniej wówczas) warsztacie tokarskim odnalezionym na terenie Kamienia Pomorskiego, co daje możliwość, iż ten talerz wyprodukowano w naszym mieście.

Trudniejsze jest ocenienie ornamentyki. Malowane misy i talerze wykonane z drewna są rzadkie Głównie chodzi o to, że ulegają rozkładowi. Znane są relacje o świątyniach pogańskich ze Szczecina ok. XI/XII wieku, gdzie widniały malunki zwierząt i ludzi, tutaj autor artykułu miał na myśli relacje Herborda. Malunki skrzydlatych lwów wykonywano na romańskich brązowych misach, ale to były przedmioty chorobliwie drogie. Skłania to łączenia talerza z kręgami świeckimi, ale nie dalej niż z dworem książęcym.

Podsumowując, w Kamieniu Pomorskim odnaleziono niezwykle cenne znalezisko, do tego bardzo stare. Możliwe, że talerz był równie stary co najstarsze elementy naszej słynnej katedry. Niestety został zapomniany, a mógłby zasilić wciąż ubogie zbiory kamieńskiego muzeum. Co stało się z talerzem? Tutaj moja wiedza i wysiłek się kończą, proszę pytać w muzeum.

źródło: www.ikamien.pl