ikamien.pl • Sobota [08.04.2017, 18:21:01] • Gmina Międzyzdroje
Ropa i gaz na Pomorzu? Te zdjęcia miały być tajemnicą!
fot. Andrzej Ryfczyński
Pamiętam jak podczas seansu filmowego w świnoujskim kinie “Rybak”, myślałem, że kino się wali - wspomina znany świnoujski fotograf Andrzej Ryfczyński. - Na fotelu poczułem nieprzyjemne drgania, jakby było trzęsienie ziemi. Po czasie okazało się, że to specjaliści geolodzy poszukiwali u nas podziemnych bogactw.
W połowie lat 60-tych ubiegłego wieku podjęto decyzję o poszukiwaniu ropy i gazu w całym pasie nadmorskim i województwie lubuskim. Od tamtego czasu to tu to tam… trzęsła się ziemia.
Pamiętam dzień, kiedy byłem w kinie “Rybak” w Świnoujściu. Podczas seansu filmowego myślałem, że kino się wali. Na fotelu poczułem nieprzyjemne drgania, jakby było trzęsienie ziemi. Po czasie okazało się, że było to właśnie sztuczne trzęsienie ziemi.
fot. Andrzej Ryfczyński
Jak do tego dochodziło? Specjaliści geolodzy w poszukiwaniu podziemnych bogactw wiercili na pewną głębokość otwory, jak do studni głębinowych, i tam umieszczali dość silne ładunki wybuchowe. Na rozległym terenie umieszczali specjalistyczne urządzenie, podobne do urządzeń wykrywających trzęsienia ziemi. Na podstawie tych zapisów określano, co może kryć się głęboko pod nami w ziemi. W ten sposób wykryto, że mogą to być złoża ropy. Jedno z nich miało być na terenie Zalesie – Wicko, koło Międzyzdrojów.
fot. Andrzej Ryfczyński
Kiedy Polska dorobiła się systemu wiercenia na duże głębokości, pod koniec 1969 roku stanęła tam duża wieża wiertnicza. Przyszedł taki dzień, kiedy trysnęła ropa pod bardzo dużym ciśnieniem, ponad 350 atmosfer. Do przygotowanego dużego zbiornika ziemnego, niczym stawu na ryby wylała się ropa.
Szczęściem było to, że byli tu najlepsi fachowcy. Przewidując taką sytuację założyli już wcześniej specjalną głowicę i nie dopuścili do katastrofy, jaka później była w Karlinie koło Koszalina, gdzie szyb płonął chyba rok. Kiedy zbiornik zapełnił się do połowy, do rury szybu wtłoczono specjalny ciężki płyn do zrównoważenia ciśnienia. Pokład ropy i gazu był na dużej głębokości. Z tego co pamiętam, około 2 kilometrów i 700 metrów.
fot. Andrzej Ryfczyński
Była wielka radość. Teraz do bezpiecznego szybu można było sprowadzić dziennikarzy. Wszyscy się bardzo cieszyli. Teren odwiertu znajdował się tuż przy Wolińskim Parku Narodowym i miał mini miasteczko zbudowane z taboru biurowego oraz z kempingów i całego zaplecza do normalnego życia. Pamiętam, jak sprawdzano ten wydobyty płyn palcami. Wąchano go tak, jakby był to bukiet kwiatów.
fot. Andrzej Ryfczyński
Byłem pierwszym młodym fotoreporterem, który wykonał tam zdjęcia. Fotografie te nigdy nie zostały jednak opublikowane. Powiedziano mi, że to ze względów strategicznych i tajemnicy państwa. Jeszcze większym zaskoczeniem było to, że, gdy pojechałem do Szczecina po nowe materiały fotograficzne do pracy oraz żeby rozliczyć poprzedni miesiąc, za te nieopublikowane, rzekomo tajne dla Polski, zdjęcia zapłacono mi z nawiązką potrójnie. Tak było po raz pierwszy i ostatni. Później okazało się, że trafiono na górny pokład ropy i gazu. Do celów eksploatacji złoża powstała kilkaset metrów od odwiertu stacja kolejowa Lubiewo z bocznicą, na której stały cysterny. Tam samochodami dowożono ropę naftową. Od tamtej pory wiercenia na naszym terenie ruszyły pełną parą.
fot. Andrzej Ryfczyński
Szybko się okazało, że jest więcej gazu niż ropy. Ropę zagospodarowywano, a gaz przez dłuższy czas spalano. Później otwór zaczopowano, a na tych terenach powstały ośrodki wypoczynkowe. Po zmianie ustroju Polski, tereny sprzedano pod domki, a do dzisiaj pozostała tylko brama wjazdowa z napisem “PKN Mielec Kopalnia Międzyzdroje”. Miejmy świadomość, że podczas tych odwiertów wykryto duże zbiorniki ciepłej wody, głębiej od gazu, a jeszcze głębiej od ropy. Tam w ziemi pod naszymi nogami są więc złoża. Zastanawiam się, czy kiedyś spróbujemy nowszym sprzętem jeszcze raz po te mniejsze zasoby sięgnąć.
Ten fragment mojego życia opisałem tak, jak pamiętam. Przypomniałem sobie o nim przeglądając moje archiwum. Po raz pierwszy publikuję zdjęcia, które wtedy nie mogły być pokazane. Miały być tajemnicą.
Co ciekawe, kiedy jechało się ze Świnoujścia do Szczecina, to na kilometr przed Międzyzdrojami było widać przez długi czas płonącą pochodnię, jak przy rozruchu gazoportu. I trudno było to ukryć.
Andrzej Ryfczyński
źródło: www.ikamien.pl
pracowalem w" Geofizyka" Torun. Pamietam palący sie gaz W Parku . .Pamietam wypadek smiertelny w szybie. . Urwala sie lina od klucza do skręcania przewodu wiertniczego i uderzyla pracownika...Robilem badania w szybach. W Miedzyzdrojach byl pomnik zolnierzy. ..naszywano go" obsikany", bo zolnierz mial plame na spodniach, . .. Pamietam gdy pierwszy raz poleciala ropa w Kamieniu. ..Wiozlem do badania troche tej ropy. ..w butelkach po mleku. .W Kamieniu bawilem sie w Steńce. Pamietam starsza pania ktora sprzedawala bilety na dancing. .. w prawej czesci byl bar. . .Pamietam Zefirek z szafa grajaca. W ratuszu w Kamieniu byla kawiarnia w podzieniach. Duzo milych wspomnien z pracy w nafciarstwie w tym rejonie. .
Wystarczy wpisac w google: poklady ropy i wod termalnych pod polska. Wyskoczy wiele artykulow dowodzacych iz polska moze byc kuwejtem europy. Oto kawelek tekstu: Pod całą Polską znajduje się „gąbka” nasączona największą ilością Ropy i Gazu – to z ich części Norwegia, Arabia Saudyjska, Iran, Irak, Kuwejt czerpią swoje bogactwa!! – o tych złożach pisał w książce Pola Laska Alef SternW powyższym wyliczeniu nie uwzględniono złóż uranu, srebra, cynku, ołowiu, bursztynu, siarki i soli oraz innych. Pozdrawiam ciekawskich:-)
W Wicku były dwa odwierty, jeden przy ul. Żwirowej, drugi w WPN 100 m od posiadłości obecnie Pana Mazurka koniec ul. Kolonijnej i tam był śmiertelny wypadek zginął pracownik mieszkaniec Wicka,
Wszystkie dziewuchy z drugiego sortu w Kamieniu wyszły za mąż za nafciarzy.
Super Panie Andrzeju. Fantastyczne archiwa i wspomnienia!
W Zalesiu obok leśniczówki na kopali pracował miejscowy hodowca świń, sympatyczny i dowcipny gościu. Pozdro.
Tak było przy Polnej. Trzeci odwiert powstał w połowie drogi do Łunowa przy drodze, teraz tam jest leśny parking. Ale pierwszą ropę wydobyto w Zalesiu, później w okolicach Kamienia.
Pamiętam, że w latach 60-70 ropa była wydobywana w Międzyzdrojach przy ul. Polnej w miejscu gdzie obecnie jest pole namiotowe.Wtedy ta część Międzyzdrojów nie była jeszcze zabudowana i z domu przy ul. Róż z okna na piętrze widziałem palący w wysokim kominie płomień. W późniejszym okresie jeszcze przed polem namiotowym w tym miejscu w sezonie letnim rozbijał namiot Cyrk. Tak to pamiętam jako dzieciak, jeżeli się mylę proszę o sprostowanie.
Zapomniałem dodać, że o żadnej tajemnicy nie mogło być mowy, bo wszystkie informacje można było uzyskać w barze piwnym Przystań - cholewiak, który na owe czasy był główną placówką gastronomiczno-kulturalną szeregowych nafciarzy.
Nie wiercono na 30 tysięcy metrów, tylko 3 tysiące metrów maksymalnie. Rozumiem że to Czeski błąd.
Tylko szkoda " Steńki" i Kamyka, było gdzie pójść sie zabawić, spotkać, a teraz ? smutek
Tak tylko przy okazji dokonując odwiertów uszkodziły w rolnictwie dreny i do dziś nie naprawili ani nie dali odszkodowania a, woda złe odpływa z trenów rolnych.
OD Międzyzdrojów po Kołobrzeg, Białogard, Rymań pracowało kilkanaście urządzeń wiertniczych przenoszonych co około pół roku. A ropę ciągnęli z wielu miejsc, między innymi : Wyspa Chrząszczewska (słynna czwórka), Moracz, Zastań, Międzyzdroje, Rekowo, Karlino. Wywiercono kilkadziesiąt otworów na głębokość ok. 30000 m. Większość zaczopowano jako nie dających nadziei. Całość przedsięwzięcia miała Ośrodek Wierceń w Kamieniu Pomorski pod kierownictwem słynnego inż. Tałandy. Oj działo się. Miejscem rozrywki i uciech licznej załogi budowlanej i eksploatacyjnej była nieistniejąca już restauracja" Steńka" i Bar Pomorski. Kamień tętnił życiem, cieszyły się dziewczyny w hotelu uzdrowiska.
OD Międzyzdrojów po Kołobrzeg, Białogard, Rymań pracowało kilkanaście urządzeń wiertniczych przenoszonych co około pół roku. A ropę ciągnęli z wielu miejsc, między innymi : Wyspa Chrząszczewska (słynna czwórka), Moracz, Zastań, Międzyzdroje, Rekowo, Karlino. Wywiercono kilkadziesiąt otworów na głębokość ok. 30000 m. Większość zaczopowano jako nie dających nadziei. Całość przedsięwzięcia miała Ośrodek Wierceń w Kamieniu Pomorski pod kierownictwem słynnego inż. Tałandy. Oj działo się. Miejscem rozrywki i uciech licznej załogi budowlanej i eksploatacyjnej była nieistniejąca już restauracja" Steńka" i Bar Pomorski. Kamień tętnił życiem, cieszyły się dziewczyny w hotelu uzdrowiska.
To w Zalesiu koło Międzyzdrojów po raz pierwszy trysnęła ropa i to był szok dla Moskwy. Wtedy cenzor zabronił publikacji tej informacji. A że później były inne odwierty, to i tak nie nagłaśniano tego. Dopiero kiedy zapalił się szyb w Karlinie, to nagłośniono sprawę odwiertów i nadziei na polską ropę.
Panie Ryfczyński z tą tajemnicą to niech pan tak nie przesadza, to nie jedyna tego typu kopalnia w okolicy Międzyzdroje. Takie odwierty były w tamtych latach przeprowadzany w każdym rejonie gdzie coś wyszukali, np. wyspa chrząszczewska przez kilka lat użytkowano i rope przewożono na extra stacje kolejową w okolicy Jarszewa, bez żadnych tajemnic. Bo co to za tajemnica że jest wydobywana ropa jak smród się unosił z tej ropy po całej okolicy. Drugi przykład odwiert we wiosce Korzęcin przy głównej drodze, następny duży odwiert i wywózka ropy z miejscowości Zastsń na wyspie Wolin, wielka tajemnica samochód marki Kraz z cysternom wiezie ropę z Zastania przez Wolin do Jarszewa a za nim smród na kilometr. To tylko niektóre wymieniłem bez tajemnic.
Żadna to tajemnica była, tak się tworzy mity.
Dziękuję Panie Andrzeju za tyle ciekawych szczegółów dotyczących historii odwiertów na naszym terenie. Sama pamiętam efekt podobny do trzęsienia ziemi, różnie wówczas interpretowanym...Było to w 1967. lub 68. roku." Świeca"z tych odwiertów płonęła jeszcze w latach dziewięćdziesiątych a i mała wieża wiertnicza znajdowała się w tym czasie w Zalesiu. Zdrowia panu życzę!
Artykuł ciekawy, chociaż zawiera kilka nieścisłości, byłem pracownikiem PKN Mielec i od początku eksploatacji Kop. Międzyzdroje pracowałem jako monter maszyn.
Bardzo ciekawa historia, może jeszcze coś tam Pan odkurzy?.Nigdy bym nie pomyślał, że w tych okolicach była wieża wiertnicza.Wybuchy pamiętam jako dzieciak, później szukaliśmy te miejsca z ciekawości co to było.
Dziekuje
Nic dziwnego, że trzymano to w tajemnicy. Wody termalne to bardzo niebezpieczny rodzaj energii dla obecnego systemu: wszystkie inne padają i nikt nie ma zysku. Z tych podkładów można przecież ogrzać za darmo całe Międzyzdroje i część Świnoujścia.