PLAN OBCHODÓW 96. ROCZNICY ODTWORZENIA MARYNARKI WOJENNEJ 28 listopada 2014 roku

Gdynia - Port Wojenny

08:00 – podniesienie wielkiej gali banderowej na okrętach 3. Flotylli Okrętów;

Gdynia - Oksywie

09:30 – Msza Św. dziękczynna w intencji Marynarki Wojennej w kościele garnizonowym w Gdyni-Oksywiu

10:45 – złożenie wiązanek kwiatów w części historycznej cmentarza Marynarki Wojennej w Gdyni-Oksywiu

14:00 – koncert okolicznościowy w kinoteatrze „Grom” dla kadry i pracowników
wojska 3. Flotylli Okrętów

Gdynia Centrum

12:00 – uroczystość przy Płycie Pomnika Marynarza Polskiego na skwerze Kościuszki, w tym:

- salut świąteczny z pokładu ORP „Błyskawica”(21 strzałów armatnich);

- przemówienia okolicznościowe;

- złożenie wiązanek kwiatów.

HISTORIA MARYNARKI WOJENNEJ

Po raz pierwszy polskie siły morskie odegrały ważną rolę w XV wieku. Polska flota
kaperska, podczas Wojny Trzynastoletniej z Zakonem Krzyżackim zablokowała wówczas
Bałtyk i uniemożliwiła dostawy do Królewca, pokonując flotę krzyżacką w bitwie na
Zalewie Wiślanym (1463). Około 100 lat później, w 1568 roku Sejm powołał do życia
Komisję Morską – pierwszy w Polsce i jeden z pierwszych w Europie organów władzy
państwa na morzu. Następnie, z początkiem XVII wieku Zygmunt III Waza zarządził
tworzenie królewskiej floty wojennej. Okręty były budowane w Gdańsku i Pucku.
Decyzja ta była pierwszym programem budowy okrętów wojennych. W 1625 roku król
powołał do życia Komisję Okrętów Królewskich. Dwa lata później, 28 listopada 1627
roku nasza flota odniosła zwycięstwo pod Oliwą nad blokującą Gdańsk eskadrą
szwedzką. Niestety kolejne lata przyniosły regres w polityce morskiej. Brak decyzji
Sejmu o dalszym finansowaniu floty wymusił sprzedaż okrętów, a niedługo potem doszło
do rozbiorów Polski. Próby odrodzenia floty podejmowano podczas powstań narodowych.
Niestety, upadek powstań zamknął okres nadziei na utworzenie sił morskich, chociażby
na obczyźnie.

Marynarka Wojenna została odtworzona 28 listopada 1918 roku przez marszałka Józefa
Piłsudskiego, już 17 dni po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Polska czekała
jeszcze prawie półtora roku na uzyskanie formalnego dostępu do morza. Rozwój floty
przerwał na krótko wybuch II wojny światowej. Polska MW uczestniczyła w wojnie
obronnej, a następnie przeniosła i odbudowała swoje struktury w Wielkiej Brytanii i
uczestniczyła w działaniach bojowych od chwili wypowiedzenia przez Aliantów wojny
hitlerowskim Niemcom. Podczas działań wojennych polskie okręty walczyły
nieprzerwanie od pierwszego do ostatniego dnia wojny, wnosząc znaczny wkład w
ostateczne zwycięstwo. Były jedynym niepodległym terytorium Polski i stanowiły o
ciągłości istnienia państwa i jego oręża na morzu. Na morskim teatrze II wojny
światowej polskie okręty przepłynęły łącznie milion dwieście tysięcy mil morskich,
eskortowały 787 konwojów, przeprowadziły 1162 patrole i operacje bojowe, zniszczyły
45 jednostek nieprzyjaciela i 20 samolotów. Podczas działań bojowych zginęło 450
marynarzy. Po wojnie Marynarka Wojenna, chociaż w znacznym stopniu oparta o sprzęt i
wyposażenie produkcji b. ZSRR lub pochodzący z kontyngentu aliantów, rozbudowywała
flotę w oparciu o krajowy przemysł stoczniowy. Po przemianach przełomu lat 80-tych i
90-tych i zmianie polityki obronnej kraju Marynarka Wojenna zintensyfikowała
współdziałanie z flotami państw Sojuszu Północnoatlantyckiego. Pierwszym
sprawdzianem polskich sił morskich był udział dwóch okrętów w operacji „Pustynna
Burza”. Okręt szpitalno-ewakuacyjny ORP „Wodnik” i okręt ratowniczy ORP „Piast” jako
pierwsze polskie okręty w powojennej historii Polski uczestniczyły w działaniach z
państwami Sojuszu Północnoatlantyckiego.

Najnowsza historia MW to okres transformacji, modernizacji i zwiększania mobilności.
W 1993 roku Marynarka Wojenna zainicjowała obecność polskich sił zbrojnych w
ćwiczeniach z państwami NATO biorąc udział w największym na Bałtyku ćwiczeniu
„Baltops”. Od tego czasu siły MW uczestniczyły w kilkuset manewrach państw NATO i
Partnerstwa dla Pokoju. Od marca 1999 roku, kiedy Polska weszła w skład Sojuszu
Północnoatlantyckiego, polskie okręty obecne były we wszystkich manewrach NATO na
Bałtyku, a także uczestniczyły w istotnych operacjach w Cieśninach Bałtyckich, na
Morzu Północnym, Norweskim, na Oceanie Atlantyckim, w operacjach
antyterrorystycznych na Morzu Śródziemnym oraz w misji irackiej na Zatoce Perskiej
(2002 – 2003). Od 2002 roku polska Marynarka Wojenna jest na stałe obecna w
elitarnych Siłach Odpowiedzi NATO.

Obecnie flota polska dysponuje czterdziestoma okrętami bojowymi oraz ponad
czterdziestoma samolotami i śmigłowcami. Marynarka Wojenna prowadzi działania we
wszystkich środowiskach – morskim, lądowym i powietrznym. Główne jej siły to: dwie
fregaty rakietowe, jedna korweta, pięć okrętów podwodnych, trzy okręty rakietowe,
pięć okrętów transportowo-minowych, trzy niszczyciele min, kilkanaście trałowców,
jednostki ratownicze i zabezpieczenia. Operują one z baz morskich w Gdyni i
Świnoujściu, a także z portów w Helu i Kołobrzegu. Marynarka Wojenna dysponuje
lotnictwem morskim operującym z lotnisk w Gdyni Babich Dołach, Darłowie i
Siemirowicach, w tym także lotnictwem pokładowym startującym z pokładów fregat
rakietowych. Komponent lotniczy Marynarki Wojennej to przede wszystkim samoloty
patrolowo-rozpoznawcze, śmigłowce zwalczania okrętów podwodnych, ratownicze, a także
lotnictwo transportowe. Wzdłuż polskiego wybrzeża rozlokowane są specjalistyczne
jednostki brzegowe w tym m.in. dywizjony przeciwlotnicze i bataliony saperów oraz
Nadbrzeżny Dywizjon Rakietowy MW. Głównym ośrodkiem szkoleniowym jest Centrum
Szkolenia MW w Ustce. Rocznie siły Marynarki Wojennej uczestniczą w kilkudziesięciu
ćwiczeniach i operacjach NATO na różnych akwenach morskich.

ZADANIA I ROLA MARYNARKI WOJENNEJ

Zadania Marynarki Wojennej wiążą się głównie z zapewnieniem bezpieczeństwa polskich
interesów na morzu oraz z naszym wkładem w bezpieczeństwo Europy w ramach NATO, UE i
innych porozumień międzynarodowych. Chodzi tutaj o konieczność działań zarówno
narodowych, jak i sojuszniczych, przede wszystkim w zakresie osłony morskich szlaków
komunikacyjnych, zwłaszcza tych, którymi transportowane są surowce strategiczne i
towary, monitoringu bezpieczeństwa żeglugi, operacji pokojowych, zwalczania
terroryzmu oraz wczesnego wykrywania symptomów zagrożeń od strony morza. Inaczej
mówiąc MW operuje na akwenach morskich na rzecz systemu obrony państwa jak i jego
bezpieczeństwa gospodarczego. Poprzez ciągłe szkolenie utrzymuje gotowość do
reagowania wobec zagrożeń mogących wystąpić na wodach terytorialnych, wyłącznej
strefy ekonomicznej, czy wszędzie tam, gdzie poruszają się jednostki transportu
morskiego. MW jest także kluczową częścią krajowego systemu ratowania życia na morzu
SAR. Bez Marynarki Wojennej nie byłoby polskich map morskich, czy innych pomocy
nawigacyjnych, które opracowuje Biuro Hydrograficzne MW. Siły Marynarki Wojennej
pomagają także w ciągłym monitoringu ekologicznym wód Bałtyku oraz wspierają akcje
usuwania skutków klęsk żywiołowych. Specjalistyczne okręty, nurkowie-minerzy oraz
saperzy unieszkodliwiają niebezpieczne obiekty zalegające od II wojny światowej na
dnie Bałtyku oraz w strefie brzegowej. MW prowadzi także akcje saperskie na akwenach
śródlądowych, niejednokrotnie z dala od wybrzeża.

kmdr ppor. Radosław Pioch

rzecznik prasowy 3. Flotylli Okrętów