Projekt dofinansowany ze środków Unii Europejskiej spotkał się z ogromnym zainteresowaniem ze strony nie tylko polskich i niemieckich historyków, lecz także osób zajmujących się szeroko pojętą edukacją historyczno- polityczną, pracowników muzeów, nauczycieli, studentów, reprezentantów stowarzyszeń historycznych oraz wielu osób, którym powyższy temat jest bliski. Do zorganizowanego w gościnnych gmachach Muzeum Pomorza w Greifswaldzie przybyli również politycy reprezentujący oba kraje.
Podczas powitania i otwarcia konferencji swoje poparcie dla idei otwartych rozmów i ustaleń na temat problemu pracy przymusowej wykonywanej przez zarówno Polaków jak i Niemców wyrazili m.in. pan Christian Pegel- Sekretarz Stanu Kraju Związkowego Meklemburgia Pomorze-Przednie, pan Krzysztof Soska- Wiceprezydent Miasta Szczecina, odczytano również list Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego - Olgierda Geblewicza.
Przez dwa dni konferencji kolejni prelegenci, omawiając źródła oraz stan badań nad tematem pracy przymusowej w III Rzeszy i w powojennej Polsce, podkreślali trudność i niejednoznaczność tematu zwłaszcza wobec konieczności i potrzeby podjęcia próby wypracowania zbieżnego stanowiska polskich i niemieckich historyków, zarówno w historiografii jak i materiałach edukacji historycznej. Spotkanie miało na celu wykorzystanie niecodziennego jak na stosunki polsko-niemieckie tła potrzeby wzajemnego zrozumienia. Podkreślano, iż właśnie teraz wobec tak korzystnych relacji między Polską a Niemcami istnieje konieczność wyjaśnienia tak wielu wątpliwości.
Na konferencji, oprócz wystąpień ludzi świata nauki, miały też miejsce spotkania z bezpośrednimi świadkami wydarzeń czyli przymusowymi pracownikami na Pomorzu. Stronę niemiecką reprezentował Pan Helge Speith, który jako 14-letni chłopiec wraz z rodziną pozostał po wkroczeniu Armii Radzieckiej w swym rodzinnym Darłowie. Rodzina Pana Helge Speith, wywodząca się z prześladowanych w Niemczech środowisk lewicowych, oceniła ten moment jako „wyzwolenie od faszyzmu”, już wkrótce jednak ta ocena okazała się zupełnie nietrafna. Okres od wyzwolenia tj. 7 marca 1945 do marca 1946 był najtragiczniejszym okresem życia Pana Speith. Czasem pełnym gwałtu i, jak to określił, czasem absolutnego bezprawia. Dopiero podjęcie pracy u polskiego pracodawcy w marcu 1946 roku radykalnie zmieniło położenie niemieckiego pracownika przymusowego. Pan Speith podkreślał jednak kilkakrotnie, że jego sytuacja i tak według jego oceny była lepsza niż polskich robotników w nazistowskich Niemczech.
Polską stronę w tej sekcji Konferencji, poświęconej spotkaniu ze świadkiem wydarzeń reprezentowała Pani Wanda Berg, dziś mieszkanka Zalesia k/Międzyzdrojów. W równie emocjonalnej wypowiedzi Pani Wanda przedstawiła te najtrudniejsze chwile swego pobytu w Niemczech, opowiadając o swej ciężkiej pracy na folwarku, o represjach, głodzie i tęsknocie potrafiła jednak dostrzec niejednoznaczność tej dramatycznej sytuacji. Odpowiadając niemieckim dziennikarzom na pytanie o jej porównanie represji wobec Niemców i Polaków, stwierdziła, ze „w każdym kraju byli i są dobrzy i źli ludzie”. Rozmowę z bohaterami historii moderował Pan Profesor Włodzimierz Stępiński. Z wrażliwością i szacunkiem skłaniając jednocześnie swych rozmówców do bardzo osobistych zwierzeń wywołał na sali szereg wzruszających reakcji. Ten fragment konferencji, tak pełen wrażeń i emocji nie mógł być realizowany zgodnie ze słowami Pana Marszałka Andrzeja Jakubowskiego rozpoczynającymi to dwudniowe, niecodzienne spotkanie. Mówił on o tym aby „spojrzeć na problem bez strachu i ujawniać fakty historii bez emocji", czasem to jednak takie trudne.
ikamien.pl • Wtorek [04.12.2012, 16:10:16] • Wolin
W dniach 29-30 listopada w Greifswaldzie odbyła się Konferencja zorganizowana przez Wydział Kultury Miasta Greifswald, Archiwum Miejskie w Greifswaldzie i Archiwum Państwowe w Szczecinie. Zasadniczym tematem powyższej konferencji był problem pracy przymusowej na Pomorzu w latach 1939-1950. Przedmiotem zainteresowań organizatorów były zarówno charakter, rozmiary oraz struktury wykorzystania pracowników przymusowych na Pomorzu w czasie II wojny światowej i bezpośrednio po jej zakończeniu.
Źródło: Artur Banachowicz