Jeden chory zaraża średnio aż 12-18 osób

Według danych Narodowego Instytut Zdrowia Publicznego, od początku tego roku do końca sierpnia w całej Polsce zgłoszono 1360 przypadków odry. O tym, jak wielki nastąpił u nas wzrost zachorowań, świadczy najlepiej fakt, że w tym samym okresie 2018 r. - było to 117 przypadków.

Te statystyki dotyczą też powiatu kamieńskiego. Z danych Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kamieniu Pomorskim, który sprawuje nadzór epidemiologiczny nad odrą, wynika, że w ubiegłym roku naw powiecie kamieńskim na odrę zachorowała 21-letnia kobieta, mieszkanka innego województwa i obywatelka innego kraju. Chora trafiła do szpitala. Na szczęście, przebieg choroby był łagodny. W tym roku, jak na razie nie było zgłoszeń o zachorowaniach.

- Odra to bardzo zaraźliwa choroba wirusowa wywołana przez RNA wirusa z rodziny Paramyxoviridae - przypomina państwowy powiatowy inspektor sanitarny Anna Banasiak, specjalista ds. epidemiologii. - Do zakażenia dochodzi drogą wziewną przez kontakt z wydzielinami dróg oddechowych rozpraszanymi przez chorych podczas kaszlu i kichania oraz przez bezpośrednią styczność z wydzieliną jamy nosowo-gardłowej chorego. Bardzo rzadko zakażenie następuje drogą pośrednią przez przedmioty świeżo zanieczyszczone wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej.

Jeśli zachorujemy…

- Chory powinien unikać kontaktu z domownikami i innymi osobami podatnymi na zachorowanie, gdyż może dojść do ich zakażenia - ostrzega Anna Banasiak. - Leczenie odry ma charakter objawowy i szacuje się, że w populacji nieszczepionej (podatnej na zachorowanie) jeden chory zaraża średnio aż 12-18 osób. Po ekspozycji osoby podatnej na zakażenie ryzyko zachorowania wynosi 90-95%. W dodatku wirus odry przeżywa do 2 godzin na powierzchniach skażonych wydzielinami chorych. Okres wylęgania choroby wynosi 6-19 dni (średnio: 13 dni).Chory jest zaraźliwy dla otoczenia od 1-2 dni przed wystąpieniem pierwszych objawów (ok. 4 dni przed wystąpieniem osutki) do około czwartego dnia utrzymywania się osutki. Praktycznie u wszystkich chorych (98%) odra przebiega typowo z wysoką gorączką i charakterystyczną czerwoną, grubą, plamisto-grudkową osutką.

Leczenie odry jest wyłącznie objawowe. U chorego obniża się gorączkę. Trzeba go nawadniać.

- Chory powinien zostać w domu do 4 dni od wystąpienia wysypki - informuje Anna Banasiak. - Podczas leczenia odry zalecany jest: odpoczynek, uzupełnianie płynów, przyjmowanie leków przeciwgorączkowych, np. paracetamol i ibuprofen, przyjmowanie leków przeciwkaszlowych. Ze względu na światłowstręt, chory powinien przebywać w zaciemnionym pomieszczeniu. Przebycie odry pozostawia trwałą odporność.

To może jeszcze: jak temu zapobiec?

- Przyjmuje się, że na zachorowanie na odrę podatne są wszystkie osoby, które nie posiadają udokumentowanego dwudawkowego szczepienia przeciw odrze lub nie przechorowały odry, co zostało potwierdzone badaniem przeciwciał w surowicy krwi - podkreśla Anna Banasiak. - Szczepienie MMR wykonane w ciągu 72 godzin po kontakcie z chorym może zapobiec zachorowaniu lub złagodzi przebieg choroby.

Powiatowy inspektor sanitarny dodaje, że w profilaktyce poekspozycyjnej u osób powyżej 12 miesiąca życia preferuje się szczepienia (zgodnie z charakterystyką produktów leczniczych szczepionki można stosować od ukończenia 9. miesiąca życia), które należy przeprowadzić w ciągu 72 godzin od kontaktu z osobą zaraźliwą dla otoczenia — szczepionka może zapobiec zachorowaniu lub przynajmniej złagodzić przebieg zakażenia, tylko jeśli zostanie zastosowana w tym przedziale czasowym.

-Za najbardziej efektywne uznaje się szczepienie po ekspozycji z tzw. ograniczonym kontaktem (kontakt w szkole, biurze itp.)- podkreśla Anna Banasiak. - a mniej skuteczne wydaje się zastosowanie szczepienia w przypadku bliskiego kontaktu (np. domowego). Szczepienie poekspozycyjne wykonuje się zarówno u osób dotychczas nieszczepionych, jak i zaszczepionych tylko 1 dawką szczepionki.

Powiatowy inspektor sanitarny dodaje, że jednym z priorytetowych zadań organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej są szczepienia ochronne. To element zwalczania chorób zakaźnych (m.in. dzięki szczepieniom ochronnym, można skutecznie zapobiec odrze). W tym zakresie PIS sprawuje nadzór nad obowiązkowymi szczepieniami jako skutecznej metodzie profilaktyki.

- Dbając o zaszczepienie wszystkich podlegających temu obowiązkowi w powiecie kształtuje się odporność zbiorowiskową populacji powiatu kamieńskiego na zachorowania – podkreśla Anna Banasiak. - Uodpornienie dzieci, młodzieży i osób dorosłych w Polsce wykonywane jest w drodze realizacji Programu Szczepień Ochronnych. Program ten ogłaszany jest corocznie przez Głównego Inspektora Sanitarnego w formie komunikatu w dzienniku urzędowym ministra właściwego do spraw zdrowia.

Zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych na rok 2019 obowiązkowym szczepieniom przeciwko odrze, śwince i różyczce podlegają dzieci urodzone w 2, 6. oraz 10. roku życia.