Kamień należał w wiekach średnich do szybko rozwijających się ośrodków miejskich nad Bałtykiem (tak jak Wolin, Szczecin czy Kołobrzeg). Początkowo istniejące tutaj osiedle otwarte (takie jak przebadano w Jarszewie) miało stanowić zaplecze dla Wolina (przypominam o znalezisku radła z tego okresu) . Z biegiem lat to jednak Kamień wyszedł na prowadzenie. Nasze miasto po raz pierwszy zostało wymienione w źródłach pisanych w roku 1124. Kiedy to Otton z Bambergu prowadził misję chrystianizacyjną z polecenia Bolesława Krzywoustego. Wtedy również swoje początki kościół Marii Panny, wówczas drewniany miał zostać wzniesiony na miejscu pogańskiego kultu. Kiedy w roku 1176 Duńczycy złupili Wolin, biskupstwo zostało przeniesione do naszego miasta, wówczas miasta książęcego (w źródłach civitas ducis). Właśnie w tym okresie następuje prężny rozwój Kamienia, początek budowy katedry oraz przybyciem rzemieślników i kupców (przypominam o odnalezionym pozłacanym talerzu, który był datowany na podobny okres).
W wieku XII Kamień zostaje otoczony wałami obronnymi. W latach 1180-1190 wybijano tutaj pierwsze monety pomorskie, a w międzyczasie trwały najazdy duńskie (1170-1185) niszczące zaplecze gospodarcze miasta (przypominam o wykopaliskach w Jarszewie). W wyniku wyniszczających działań Skandynawów, w roku 1186 książę Bogusław uznał zwierzchnictwo duńskie (okres władzy duńskiej trwał 38 lat). W tym okresie Kamień spadł do rangi rezydencji kasztelana książęcego (funkcja administracyjna). W 1274 roku miasto otrzymało przywilej lokacyjny, który przyczynił się do jego rozwoju raz jeszcze. Należy jednak nadmienić, że katedra stała się miejscem spoczynku dla wieku książąt pomorskich (mimo spadku rangi miasta), w tym prawdopodobniej jej fundatora księcia Kazimierza I (zmarł w 1180), Warcisława IV (1326), Barnima IV (1365), Bogusława V (1374) oraz Bogusława VIII (1418).
ikamien.pl • Niedziela [16.09.2018, 11:18:25] • Kamień Pomorski
fot. Organizator
Kolejny raz zabiorę państwa lata wstecz, tym razem do roku 1958. To właśnie wtedy rozpoczęły się prace badawcze nad naszym miastem, które trwały nieprzerwanie dziesięć lat. Tak drodzy Państwo, w przeszłości do naszego miasta trafiła Ekspedycja Wykopaliskowa Muzeum Pomorza Zachodniego. W tym wpisie będzie mowa jedynie o pierwszym sezonie badań prowadzonym pod kierownictwem pana Władysława Filipowiaka. Wyniki badań zostały opublikowane w Materiałach Zachodnipomorskich - Nowe Seria t. II/III w roku 2005/2006 w artykule pana Antoniego Porzezińskiego i pana Władysława Garczyńskiego pt. ''Archeologiczne badania rozpoznawcze w Kamieniu Pomorskim w 1958 roku''. Na podstawie tego artykułu powstał niniejszy wpis.
fot. Organizator
W okresie dwudziestolecia międzywojennego w Kamieniu Pomorskim nie prowadzono badań wykopaliskowych. Jedyne co odnotowano to przypadkowe znaleziska (takie jak obecnie mieszkańcy przynoszą do kamieńskiego muzeum) z prac ziemnych (wykopów fundamentowych, kanalizacyjnych itd.). Znaleziska zostały zebrane w ówczesnej monografii powiatowej wydanej w roku 1939.
Po drugiej wojnie światowej ruszyły przygotowania do obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego (tutaj komuniści) oraz 1000 lecia Chrztu Polski (tutaj kościół). Najbardziej widowiskową częścią obchodów był parada wojskowa, tutaj link:
www.youtube.com/watch?v=_eGNLf3KUUQ
fot. Organizator
W roku 1958 ruszyły badania wykopaliskowe. Polegały one na założeniu 11 niedużych wykopów sondażowych, które objęły obszar: Starego Miasta, Osiedla Katedralnego (obszar grodziska) oraz Wiku (przedmieścia). W trakcie badań odkryto wał obronny oraz liczne zabytki datowane od X do XIII wieku.
Z 11 wykopów, w trzech z nich wystąpiły nawarstwienia z kolejnych poziomów osadniczych o dużej miąższości datowanych na okres: nowożytny, późnośredniowieczny i wczesnośredniowieczny. Czyli w tych wykopach odnaleziono bardzo wyraźne pozostałości po działaniach ludzi w przeszłości. W pozostałych ośmiu wyniki nie były już tak imponujące, były one założone w okolicach katedry i wiku.
Z wyników badań wysnuto wiele wniosków. Na obszarze Starego Miasta w jego zachodniej i środkowej części już na przełomie IX i X wieku istniało intensywne osadnictwo, które trwało nieprzerwanie do przełomu XIII/XIV wieku. Nawarstwienia kulturowe (czyli ślady po działalności mieszkańców Kamienia) sięgają do sześciu metrów poniżej poziomu powierzchni współczesnej. Odkryte pozostałości wału o konstrukcji drewniano-ziemnej (przekładane bale przykryte ziemią), którego szerokość dochodziła do trzech metrów. Pod wałem natrafiono na warstwę kulturową dochodzącą do jednego metra miążsości, którą wiązano z osadnictwem przed wzniesieniem umocnień.
W oparciu o odnalezione artefakty, kamieńskie umocnienia datowano na okres X-XII wieku, natomiast początki osadnictwa w Kamieniu na przełom wieku VIII i IX. Pierwotnie (w roku 1958) gród lokalizowano w okolicach katedry, natomiast po przeprowadzonych badaniach miał on się znajdować terenie Starego Miasta na wzniesieniu gdzie stoi kościół NMP.