W Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej została otwarta interesująca wystawa. Cała historia kamieńskiej placówki. Zobacz film!
fot. Andrzej Ryfczyński
W ostatnią sobotę lutego, z udziałem licznie przybyłych mieszkańców miasta i zaproszonych gości, otwarta została wystawa „Muzeum Regionalne w Kamieniu Pomorskim 1966-1991”. Przecięcia wstęgi i symbolicznego otwarcia nowej ekspozycji dokonali: Przewodniczący Rady Miejskiej Jacek Golusda, Zastępca Burmistrza Kamienia Pomorskiego Leszek Szefliński, Przewodniczący Towarzystwa Miłośników Ziemi Kamieńskiej Henryk Masłowski oraz Elżbieta Łyskawa, wdowa po długoletnim dyrektorze Muzeum Regionalnego Janie Łyskawie.
Placówka, początkowo pod nazwą „Muzeum w Kamieniu Pomorskim”, formalnie powstała 1 stycznia 1967r. na mocy uchwały Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Kamieniu Pomorskim. Wnioskodawcą aktu był ówczesny Inspektor Szkolny Jana Zaciura. Muzeum, mające być według statutu instytucją naukowo-badawczą, której celem stało się pozyskiwanie, popularyzowanie i udostępnianie dóbr kultury dotyczących historii Ziemi Kamieńskiej, powstało z uwagi na historyczne i turystyczne znaczenie powiatu kamieńskiego wpisując się w zakończone już partyjno-państwowe obchody Tysiąclecia Państwa Polskiego.
fot. Andrzej Ryfczyński
Muzeum na dobre rozpoczęło działalność wraz z otwarciem pierwszej wystawy „Realizm w malarstwie polskim XIX i XX wieku” 7 marca 1967 r., na której zaprezentowano obrazy z Muzeum Pomorza Zachodniego w Szczecinie. Na etapie organizacyjnym nowa kamieńska placówka kulturalna była przez kilka miesięcy prowadzona przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Kamieńskiej. Od 1 kwietnia 1967 r. nadzór nad muzeum i jego finansowanie przejęło Prezydium Powiatowej Rady Narodowej. Po likwidacji powiatów w 1975 r. prowadzenie placówki przejął Urząd Miasta i Gminy w Kamieniu Pomorskim. Nadzór merytoryczny od początku zaś sprawowało Muzeum Pomorza Zachodniego, działające od 1970 r. jako Muzeum Narodowe w Szczecinie. Dyrektorujący tej ostatniej placówce w latach 1955-2000 wybitny zachodniopomorski archeolog prof. Władysław Filipowiak (1926-2014) był inicjatorem powstania Muzeum Regionalnego i jako jego merytoryczny opiekun wniósł ogromne zasługi dla rozwoju muzealnictwa w Kamieniu Pomorskim.
Na przestrzeni dwudziestu pięciu lat działalności kamieńskim muzeum kierowały dwie osoby. Pierwszą kierowniczką placówki w latach 1966-1972 była, absolwentka historii sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz konserwacji zabytków na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, mieszkająca obecnie w Warszawie Maria Dziubińska-Zamróz. Przez dwie dekady, od 1972 r., kamieńskim muzeum zarządzał, jako jego kierownik, a później dyrektor, archeolog Jan Łyskawa (1947-1994) absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
fot. Andrzej Ryfczyński
Siedzibą muzeum przez cały okres działalności był zabytkowy kościół św. Mikołaja. Świątynia, której władze po 1945 r. nie przekazały kościołowi katolickiemu, nie stanowiła jednak idealnej lokalizacji dla tego typu placówki. Ograniczona powierzchnia i wilgotność średniowiecznych murów, która nie pozostawała bez wpływu na stan zbiorów, spowodowały, iż od połowy lat siedemdziesiątych czyniono intensywne starania o umieszczenie muzeum w XVIII-wiecznym budynku kurii dziekana, w tzw. dworze Kleista, przy Placu Katedralnym 4. Zamierzenie to, pomimo daleko posuniętych przygotowań, nie zostało jednak zrealizowane.
Muzeum przez ćwierć wieku było organizatorem wielu wystaw i innych wydarzeń kulturalnych organizowanych w Kamieniu Pomorskim. Placówka wspierała lokalnych twórców otwierając przed nimi – profesjonalistami (jak uprawiającymi malarstwo Stefanem Jędrzejewskim i Zbigniewem Gardiaszem czy grafikiem Leszkiem Królem) oraz twórcami nieprofesjonalnymi (m.in. Eugeniusz Bachaj, Jarosław Wieluniecki, Władysław Gatzka) – swe sale wystawowe.
Tradycją stało się, iż inauguracja Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej połączona była z otwarciem wystawy w Muzeum, w którym odbywały się nawet festiwalowe koncerty. Stałym elementem kulturalnego kalendarza Ziemi Kamieńskiej stały się doroczne plenery i poplenerowe wystawy twórców nieprofesjonalnych czy malarzy z zaprzyjaźnionych w minionym systemie społeczno-politycznym krajów demokracji ludowej. Znakiem rozpoznawczym Kamienia Pomorskiego i kamieńskiego Muzeum Regionalnego stały się ogólnopolskie wystawy fotograficzne „Opus” organizowane niecyklicznie w latach 1978-1987.