Rocznicowe uroczystości w Kamieniu Pomorskim

Obchody rozpoczęło spotkanie z Pionierami Ziemi Kamieńskiej, które odbyło się 22 maja w sali konferencyjnej Urzędu Miejskiego. Przybyli na nie byli i obecni mieszkańcy, którzy zamieszkali w Kamieniu, często przybywając z rodzicami jako dzieci, w drugiej połowie lat czterdziestych XX w. Z Gryfic przyjechała Pani Alfreda Siedlik z domu Matoszko, która osiedliła się w Kamieniu jako nastolatka w październiku 1945 r. , a z Poznania Pani Krystyna Konieczna, z domu Stanek. Wyjątkowym gościem spotkania i kamieńskich obchodów był przybyły spod Warszawy Pan Michał Jasiński, syn pierwszego polskiego starosty kamieńskiego. Z ogromną radością witaliśmy dwie panie, które zamieszkały w Kamieniu w 1945 r. już jako osoby dorosłe. Pani Apolonia Janicka, z domu Saczkow, jako jedna z pierwszych zawarła w Kamieniu związek małżeński we wrześniu 1945 r., zaś Pani Julia Partyka przybyła do miasta w październiku 1945 r. dołączając do męża, oficera stacjonującego wówczas w Kamieniu 39 Pułku Piechoty. Są to dziś jedne z ostatnich żyjących przedstawicielek pionierskiego pokolenia, które w 1945 r. tworzyło zręby polskości w naszym mieście.

Podczas spotkania obie panie wróciły wspomnieniami do zapamiętanego obrazu Kamienia sprzed siedemdziesięciu lat. Pan Michał Jasiński, który mieszkał w Kamieniu z rodzicami w latach 1945-1950 nakreślił sylwetkę swego ojca, kluczowej postaci dla organizowania się polskiego życia na Ziemi Kamieńskiej. Wzruszającym akcentem spotkania było wspomnienie Pani Alfredy Siedlik, która pokazała swój pamiętnik z lat szkolnych z wpisem swojej wychowawczyni Wandy Jasińskiej, nauczycielki Publicznej Szkoły Powszechnej i matki Pana Michała. W tym miejscu przypomnijmy, iż Pani Siedlik jest jedną z osób należących do „Kamieńskich Bohaterów”, którymi są członkowie Narodowego Frontu Młodzieży Polskiej, pierwszej działającej w Kamieniu tajnej młodzieżowej organizacji antykomunistycznej, której członkowie przynależność do niej przypłacili surowymi wyrokami wydanymi przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Szczecinie w 1949 r.

O jakże ważnych dla współczesnej historii miasta Brzozdowcach opowiedziała Pani Jadwiga Abramowicz z domu Kłosowska, przedstawicielka rodziny wysiedlonej z tej wsi w 1945 r., która jako dziesięciolatka trafiła z rodzicami do podkamieńskiego Trzebieszewa. Losy kolejnych brzozdowieckich rodzin Berezowskich i Kordalów, dla których po wojnie Ziemia Kamieńska stała się nowym domem przedstawił urodzony już po 1945 r. Pan Adam Kordal. O początkach polskiej oświaty opowiedziała Pani Helena Cieślik, która w 1947 r. zatrudniona została jako nauczycielka wiejskiej szkoły w Rzewnowie. Jej mąż Bolesław, honorowy prezes i sekretarz kamieńskiego koła Związku Kombatantów i Byłych Więźniów Politycznych, przybliżył uczestnikom spotkania Dziwnów sprzed blisko siedemdziesięciu lat, który był jego pierwszym przystankiem na Ziemi Kamieńskiej przed osiedleniem się w naszym mieście.
Główne uroczystości tegorocznej siedemdziesiątej rocznicy odbyły się w sobotę 23 maja. Dzień ten był obchodzony w Kamieniu Pomorskim po raz pierwszy na pamiątkę przybycia do miasta 23 maja 1945 r. grupy operacyjnej z Pełnomocnikiem Rządu na Obwód Kamień Władysławem Jasińskim na czele, rozpoczynającej tym samym historię polskiej administracji na Ziemi Kamieńskiej. Grupa ta wyruszyła 8 maja 1945 r. z Piły, gdzie znajdował się wówczas Urząd Pełnomocnika Rządu RP na Okręg Pomorze Zachodnie, którym był ppłk. Leonard Borkowicz, późniejszy pierwszy wojewoda szczeciński. Na obszarze przyłączanych ziem, w tym i w Kamieniu po 5 marca, władza cywilna i wojskowa przechodziła w ręce radzieckich Komendantur Wojennych organizujących tymczasową władzę na zajmowanym przez siebie terenie, na którym komendanci powoływali burmistrzów, wójtów, sołtysów – często Polaków, robotników przymusowych. Jednym z zadań radzieckiej administracji wojskowej stał się demontaż poniemieckiego majątku, uznanego za własność Armii Czerwonej. Rekwirowano niemal wszystko, także szyny kolejowe jak to miało miejsce w Kamieniu.
23 maja Władysław Jasiński zastał obszar wyznaczonego mu obwodu pod władzą powiatowego Komendanta Wojennego rezydującego w Golczewie. Kamieniem rządził jego miejski odpowiednik. Władze radzieckie zorganizowały w mieście posterunek Milicji Obywatelskiej, przy którym działało biuro meldunkowe. Istniał, powołany wcześniej przez dowódcę stacjonującego w Kamieniu Wojska Polskiego, Zarząd Miejski, nie przejawiający jednak żadnej aktywności, złożony z burmistrza – porucznika WP i sekretarza – Polaka przybyłego z Niemiec, których personalia są nieznane. Władysław Jasiński po zorganizowaniu Urzędu Pełnomocnika Rządu na Obwód Kamień, którym kierował i który umiejscowiony został w gmachu niemieckiego starostwa przystąpił do tworzenia zrębów polskiej administracji wprowadzając polskie życie na te ziemie.
W samym mieście rzeczywista praca organizacyjna rozpoczęła się dopiero z początkiem czerwca. 10 czerwca Pełnomocnik Jasiński powołał na stanowisko burmistrza Kamienia Stanisława Kuczkowskiego. Przed władzami stanął szereg wyzwań związanych z przeprowadzeniem akcji osiedleńczej i aprowizacją w pozbawionym połączenia kolejowego mieście, które powoli jednak będzie wracało do życia.
23 maja 2015 r., po siedemdziesięciu latach od historycznych wydarzeń z 1945 r. na gmachu zajmowanym dziś przez sanatorium uzdrowiskowe „Chrobry”, w którym znajdował się Urząd Pełnomocnika Rządu na Obwód Kamień, przekształcony w maju 1946 r. w Starostwo Powiatowe Kamieńskie obecny starosta Pan Józef Malec, burmistrz Kamienia Pomorskiego Pan Stanisław Kuryłło oraz syn Władysława Jasińskiego Pan Michał Jasiński odsłonili tablicę upamiętniającą pierwszego polskiego starostę w naszym mieście, którą ufundowała firma Pana Janusza Wołczyka „Wyroby Granitowe Wołczyk”.